Hint mutfağının vazgeçilmezi olarak anılan kimyon, kendine has tadıyla yemeklere benzersiz bir lezzet katmayı başarıyor. Siz de hayatınıza biraz tat katmaya ne dersiniz? Bu küçük tohumları ister bütün ister öğütülmüş halde kullanarak, sıradan bir yemeği dahi benzersiz bir tarife dönüştürebilirsiniz!
Doğanın insanlara hediye ettiği mucizeler saymakla bitmiyor. Kimyon, bu eşsiz armağanlardan sadece biri. Antik çağlarda Eski Mısır ve pek çok medeniyette insan yaşamı için önemli bir yere sahip olan kimyon, günümüzde tüm dünya mutfaklarında pek çok yemeğe tat katmaya devam ediyor. Damakta topraksı, cevizimsi, baharatlı ve sıcak bir tat bırakan kimyon baharatı özellikle Akdeniz, Hint ve Asya mutfaklarında sıklıkla kullanılıyor.
Kimyonun baharat olarak tüketilmesinin yanı sıra mumyaların korunmasını sağlamak amacıyla da kullanıldığını biliyor muydunuz? Bu izler Suriye ve Eski Mısır'da yapılan 4 bin yıllık kazılarda bulunmuş. Diğer yandan kimyon, kutsal kitaplardan biri olan İncil'in hem Eski Ahit hem de Yeni Ahit bölümlerinde görülüyor. Hadi gelin, bu baharatı şimdi hep birlikte daha yakından tanıyalım!
Kimyon (Cuminum Cyminum), maydanozgiller familyasında bulunan aromatik bir bitki çeşidi. Mayıs ila haziran ayları arasında beyaz ve pembemsi çiçekler açan bu bitki, bir yıllık otsu bitki türlerinden biri. Anavatanı Doğu Akdeniz ve Orta Doğu olan kimyon temmuz ayında olgunlaşmaya başlıyor. Olgunlaşan tohumların toplanıp kurutularak öğütülmesiyle, sofralarda kullanılan kimyon baharatı ortaya çıkıyor.
Kendine has keskin bir tada sahip olan kimyon baharatı özellikle et yemeklerinde, yöresel lezzetlerde ve bazı içeceklerde kullanılıyor. Kimyon genel olarak Türkiye, İran, Özbekistan, Tacikistan, Fas, Suriye, Hindistan, Şili ve Meksika topraklarında yetişiyor. Kimyonun sık kullanılan üç farklı türü bulunuyor.
Beyaz Kimyon (Cumin cyminum): En yaygın olarak kullanılan türüdür. Diğer çeşitlerine kıyasla daha hafif bir tadı vardır.
Kimyon hem tohum halinde hem de öğütülmüş olarak satılabiliyor. Her ikisi de tariflerde sık sık tercih ediliyor. Bütün haldeki tohum kimyonlar Hint mutfağında yemeğin ilk aşamasında sıcak yağa eklenerek kullanılıyor. Bu sayede kimyon sıcak yağda demlenerek pişerken, benzersiz tadını da yemeğe yoğun olarak aktarıyor. Tohum halindeki kimyonlar orta ateşte pişmeye bırakıldığında çok daha lezzetli oluyor. Ancak toz kimyon için belirtilen herhangi bir süre ve ısı derecesi bulunmuyor. Toz kimyonu yemeklere pişme esnasında veya piştikten sonra dilediğiniz anda ekleyerek tadından yararlanabilirsiniz.
Kimyon yaklaşık 4 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihinin en değerli baharatlarından biri olmayı sürdürüyor. Eski Mısır'dan Antik Yunan'a kadar pek çok medeniyette baş üstünde tutulan kimyon, günümüzde de çeşitli alanlarda kullanılıyor. Kimyon toz veya tohum haliyle mutfaklarda büyük yer kaplıyor. Özellikle kebap, lahmacun ve güveç gibi etli yemeklerde kullanılan kimyon, sebzelere ve baklagillere de ilave edilebiliyor. Çay olarak da tüketilebilen kimyon aynı zamanda meyve sularının içerisine aroma katması için de eklenebiliyor.
Demir minerali bakımından zengin bir baharat olan kimyon, aynı zamanda diğer mineraller ve çeşitli vitaminler açısından da zengin kabul ediliyor. Demirin beraberinde potasyum, magnezyum ve kalsiyum mineralleri açısından da güçlü içeriğiyle öne çıkan kimyonda, C vitamini ise en çok bulunan değerli vitamin çeşitleri arasında.
Kimyon tıpkı tarçın gibi metabolizmanın ideal işleyişini sürdürmesine yardımcı olan baharatlar arasında yer alıyor. Yapılan klinik bir çalışmaya göre, 78 yetişkin erkek ve kadın katılımcıya konsantre kimyon takviyesi verilerek etkileri inceleniyor. Takviye alanlar, almayanlara kıyasla 8 hafta içinde 2,2 kilo kaybediyor. 100 gram kimyonda 374 kalori bulunuyor. Ancak kimyon günde yemeklere en fazla bir tatlı kaşığı kadar ilave ediliyor. Yaklaşık 6 gram kimyonda 22,5 kalori bulunuyor. Bir çay kaşığı yani yaklaşık 2 gramlık kimyon ise sadece 8 kalori enerji değerinde.
Geçmiş yıllarda tıbbi amaçlarla kullanılan kimyonun, günümüzde de kanıtlanmış çeşitli pozitif etkileri bulunuyor. Kimyonun vücuda pek çok katkısı olsa da fazla miktarda tüketilmesi çeşitli zararlara yol açabiliyor. Bilhassa sindirim sisteminde tahrişe sebebiyet vermemek için kimyon tüketiminin günde 6 gram, yani yaklaşık olarak bir tatlı kaşığı ile sınırlandırılması tavsiye ediliyor. Tohum kimyon uygun koşullarda saklandığında bir yıla kadar dayanabilirken, öğütülmüş kimyonların ömrü genellikle altı ayla sınırlı oluyor.
Kimyonla hazırlayacağınız içecek tariflerine bambaşka bir lezzet katmak için Balparmak’ın gerçek ve katkısız bal çeşitleriyle doğanın mucizelerini bir araya getirebilirsiniz!
Sorumluluk Reddi Beyanı: Bu sayfada yer alan bilgiler, çeşitli bilimsel kaynaklardan derlenmiş olup hiçbir şekilde sağlık tavsiyesi yerine geçmemelidir. Kimyon içeren ürünleri herhangi bir amaçla kullanmaya başlamadan önce, bu baharatın sizin için uygun olup olmadığını ve hedeflediğiniz etkiyi sağlayıp sağlayamayacağını mutlaka hekiminizden öğrenmelisiniz.
Kaynaklar:
menü
