Birçok kültürde bereket, bolluk ve iyi şansın sembolü olarak görülen nar, binlerce yıldır yetiştirilmeye ve severek tüketilmeye devam ediyor. Salatalardan smoothie'lere, kokteyllerden tatlılara kadar pek çok alanda kullanımı olan bu meyvenin adı antik metinlerde dahi geçiyor!
“Çarşıdan aldım bir tane, eve geldim bin tane!” Besleyici içeriğiyle insan vücuduna birçok yönden katkı sağlayan nar, çocuklardan büyüklere pek çok kişinin yüzünü güldüren bir bilmecenin ana kahramanı! Hatta bu meyvenin adı, Latincede bile “birçok tane veya tohumdan oluşan elma” anlamına gelen “pomum granatum”dan geliyor. Yakut kırmızısı çekirdekleri ve tatlı ekşi lezzetiyle büyülü bir görünüme sahip olan nar, tarihte lezzetli bir ikramdan çok daha fazlası olarak kendisine köklü bir yer ediniyor.
Nar, pek çok tanesi bulunması sebebiyle uzun yıllardır zenginlik sembolü olarak kullanılıyor. Çin’de ise doğurganlık sembolü olarak görülen nar, Yunan mitolojisinde nar yemesi sonucunda her yılın üçte birini yeraltı dünyasında geçirmeye zorlanan Persephone’yle de ilişkilendiriliyor. Mite göre, yeraltı dünyasına yani ölüler diyarına giden kişiler oradaki yiyeceklerden tattığı zaman sonsuza dek orada kalmakla cezalandırılıyor. Persephone’nin dünyaya dönüşü ise baharın başlangıcı olarak kabul ediliyor ve böylece nar, gençliğin ve ebedi yaşamın da sembolü oluyor. Peki, narla ilgili biraz da bilimsel ve yaşam pratiği özelinde bilgiler edinmeye ne dersiniz?
Nar, kalın ve kırmızı kabuklu, çok taneli bir tropik ve subtropik iklim meyvesi olarak biliniyor. Nar ağaçta yetişiyor ve seçici bir meyve olmadığı için farklı iklim şartlarına kolaylıkla adapte olabiliyor. Ancak yine de bu meyve, gelişimini en iyi şekilde kuru ve sıcak hava koşullarında, nemli ve geçirgen topraklarda sürdürüyor. Narın kökeninin İran yöresi olduğu düşünülüyor. Meyvenin ilk olarak Milattan Önce 3000’li yıllarda yetiştirilmeye başlandığı düşünülüyor. Nar günümüzde Suudi Arabistan, Suriye, Fas, Irak, İran, Kıbrıs, Türkiye, ABD, Çin, İspanya, Tunus, Hindistan gibi pek çok ülkede yetiştiriliyor ve Akdeniz ülkeleri için oldukça büyük bir önem taşıyor.
Narın tüketim alanları saymakla bitmiyor desek yeridir. Genellikle taze olarak yenilen bu meyve aynı zamanda pekmez, meyve suyu, sirke ve sos yapımında da kullanılıyor. Narın kalın ve sert kabuğunun içinde yaklaşık 600 civarında yenilebilir tohum bulunuyor. Bu tanelerin taze olarak yenilebilmesi için ise narı ikiye böldükten sonra ters çevrilip tanelerinin bir kaşık yardımıyla kabuğa vurularak dökülmesi ya da tanelere zarar vermeden narın etrafına bıçakla eşit aralıklı kesikler atılması öneriliyor.
Narın tanelerine ulaşmak için biraz emek gerekiyor olsa da sonucunda buna değeceğini bilmek yeterli. Elbette bu meyvenin olgunken çok daha kolay ayıklanabileceğini unutmamak gerekiyor. Aynı zamanda nar tanelerini, dondurarak tam 12 ay boyunca taze formunda saklamak da mümkün. Özetle, bu meyvenin bereket ve bollukla eş değer görülmesine pek şaşırmamak gerek!
Nar meyvesi, geçmişte ona yüklenen anlamların hiçbirini boşa sırtlamamış gibi görünüyor. Çünkü nar ile yapılabilecekler sahiden de sınır tanımıyor! İşte, bu joker meyveyi kullanmak için denenebilecek birbirinden farklı yollar:
Nar suyu elde etmek için meyve tanelerine ayrılarak ya da ikiye kesilerek presleniyor. Nar suyunun seri üretiminde ise narlar preslendikten sonra santrifüj işlemine tabi tutuluyor. Bu sayede nar suyunun parçacıklı yapısının dibe çökmesi sağlanarak daha berrak bir sıvı elde ediliyor. Tüketimi keyifli ve nar meyvesinin kendisine kıyasla çok daha basit olan nar suyu, insan vücudu için gereken pek çok vitamin ve mineralleri içeriyor.
Nar suyunun asetik asitle fermantasyonunun ardından nar sirkesi elde ediliyor. Nar sirkesi salatalarda, yemeklerde ve turşu yapımında lezzeti katlamak için kullanılabiliyor.
Meyve olarak narın bütününün yaklaşık olarak yüzde 10’unu, lipid açısından yoğun değerlere sahip olan çekirdekleri oluşturuyor. Nar çekirdeğinde aynı zamanda yağ asitleri, proteinler, mineraller ve vitaminler de bulunuyor. Çekirdekleri yağ haline getirmek içinse soğuk presleme yöntemi kullanılıyor. Bu yöntemle elde edilen yağ, yardımcı besin olarak tüketilebiliyor ya da cilde harici olarak uygulanabiliyor.
Antioksidan açısından ideal kaynaklardan biri olan nar ekşisinin yapımının ilk aşamasında, narın yıkanarak parçalanması ve ardından da preslenmesi gerekiyor. Daha sonra elde edilen nar suyu kaynatılarak koyulaştırılıyor ve soğutularak süzülüyor. Tüm bu sürecin ertesinde elde edilen nar ekşisi sosunun, salatalara çeşni kazandırmak için ideal mayhoşlukta bir tadı bulunuyor.
Nar çayı, narın direkt olarak kendisinden değil, nar çiçeklerinin toplanıp kurutulmasının ardından demlenmesiyle elde ediliyor. Hem sıcak hem de soğuk olarak tüketilebilen nar çayı, Çin’de çok uzun zamandır çeşitli olumlu etkileri nedeniyle kullanılageliyor.
Nar proteinler, lifler, potasyum, demir, folat, C ve K vitaminleri içermesi bakımından insan vücudu için gerekli olan besinleri sağlama noktasında uygun bir kaynak niteliği taşıyor. İçeriğinde bulunan bu maddeler sayesinde vücudun ideal işleyişine katkıda bulunan nar, günlük diyete dahil edilmesi yönünde uzmanlar tarafından da sıkça öneriliyor.
282 gram ağırlığındaki bir adet olgun narda yaklaşık;
11 gram lif,
4 gram protein,
665 miligram potasyum,
0,85 miligram demir,
107 mikrogram folat,
28 miligram C vitamini ve
46 mikrogram K vitamini bulunuyor.
Aynı ağırlıktaki bir adet narda bulunan tüm bu besin öğelerinin karşıladığı günlük alım değerleri ise şöyle:
Günlük lif ihtiyacının yüzde 40’ı
Günlük protein ihtiyacının yüzde 9’u
Günlük potasyum ihtiyacının yüzde 14’ü
Günlük demir ihtiyacının yüzde 5’i
Günlük folat ihtiyacının yüzde 27’si
Günlük C vitamini ihtiyacının yüzde 32’si
Günlük K vitamini ihtiyacının yüzde 38’i
Kalori ve yağ oranı düşük olan narın lif, vitamin ve mineral oranının yüksek olduğu biliniyor. Narın kalorisi, 282 gramlık bir adet nar için 284 olarak hesaplanıyor. Bu da tek başına ele alındığında bireylere genel olarak günlük tavsiye edilen 2 bin kalori miktarının bir hayli altında kalıyor. Ancak narın kalorisinin en başta karbonhidratlardan geldiğini de unutmamak gerekiyor.
Düşük kalorisi sayesinde keyifle tercih edilebilecek bir meyve olan narın tanelerini günde yaklaşık bir fincan kadar tüketmek mümkün! Eğer nar meyve suyu formunda sıvı olarak tüketilecekse de bir bardak olarak içilmesi öneriliyor.
Editörün Önerisi: Günü verimli geçirmek için ihtiyaç duyduğunuz doğal besin maddelerini bir arada sunan Balparmak Apitera Mind’ı daha önce hiç denemiş miydiniz? İçeriğinde bulunan bal ve propolisin yanında nar, yaban mersini, ginkgo biloba, zerdeçal, tarçın ve biberiye de içeren bu ürün, zengin lezzetiyle oldukça keyifli bir tüketim sunuyor. Hemen siz de keşfedin!
Sorumluluk Reddi Beyanı: Bu sayfada yer alan bilgiler, çeşitli bilimsel kaynaklardan derlenmiş olup hiçbir şekilde sağlık tavsiyesi yerine geçmemelidir. Nar içeren ürünleri herhangi bir amaçla kullanmaya başlamadan önce, bu meyvenin çeşitli şekillerde kullanımının sizin için uygun olup olmadığını öğrenmek için hekiminize danışmanız gerekmektedir.
Kaynaklar:
menü
